Het ‘beroep’ stemdocent
wordt op vele manieren geïnterpreteerd
en gepraktiseerd, en de term 'stemdocent'
wordt dan ook gebruikt door zeer verschillende
beroepsbeoefenaars.
Achtergrond, doel en methodiek van het werk
lopen daarom nogal uiteen. Voor het werk maakt
het nogal uit welke achtergrond een bepaalde
docent heeft en met welk doel het werk wordt
ingezet.
Hieronder is een lijn aangebracht
in de soorten en maten stemdocenten die Nederland
(en niet alleen Nederland…!) inmiddels
rijk is: “voor elk wat wils”.
Het is dus relevant om bij
het zoeken naar een stemdocent definitie
te krijgen over de volgende zaken:
• het door u beoogde doel van het
werk
• de aanleiding van het werk (uw
vraag of klacht)
• de achtergrond van de docent (medisch,
paramedisch, artistiek, spiritueel - of
voortkomend uit bestuurlijk, voorlichtend
of presenterend of ander vakgebied)
• de door de docent gehanteerde
methodiek
Als uw doel met het werk
duidelijk is, kunnen de overige factoren
éénvoudig in een tabel overzichtelijk
worden gemaakt.
We kunnen, ons baserend
op het doel van het werk, 3 categorieën
(A,B en C) Stemdocenten onderscheiden:
A. Stem als doel
- docenten die werken aan de stemkwaliteit
en de toepassing van stemgeluid in de
verbale expressie waaronder:
1. Spreken
2. Zingen
3. Acteren
Subdoelen:
1. Wijziging van gewoonten die moeten leiden
tot herstel van de stem
(Bij aangedane, beschadigde stemmen als gevolg
van een operatieve ingreep aan de stemplooien.)
2. Wijziging van gewoonten die moeten leiden
tot herstel van de stem
(Bij aangedane en licht beschadigde stemmen
als gevolg van stemmisbruik.)
3. Training en Scholing van de stem t.b.v.
professioneel gebruik zoals zingen, acteren
en professioneel spreken en presenteren in
het openbaar
(Bij hoge eisen aan de vocale expressie met
als doel tot meer uitzonderlijke vocale prestaties
dan gemiddeld te komen.)
B. Plezier als doel
- docenten die als doel hebben het plezier
in stemgebruik via hobby of vrije tijd te
stimuleren of vergroten via
1. verenigingen amateur(koor)zang
2. verenigingen amateurtoneel of theater(sport)
3. cursussen stem-expressie en voordracht
4. cursussen spreekvaardigheid, spreken
in het openbaar en ‘spreekangst
verminderen’
Subdoelen:
1. Plezier verschaffen in zangresultaat of
in sociale activiteit, waarbij de begeleiding
kan variëren van zangpedagogiek tot het
begeleiden van samenzang.
2. Plezier verschaffen in sociale activiteit
of in het verhogen van acteerprestaties. Daarbij
kan de begeleiding kan variëren van het
begeleiden van samenspel tot het bieden van
stem- en spraaktraining.
3. Plezier verschaffen in de verkenning van
de mogelijkheden van de stem en de toepassing
daarvan in zang, toneel of voordracht
4. Plezier verschaffen in het persoonlijk
spreken in het openbaar, zelfbewustzijn vergroten
C. Algemeen doel
- het werken met de stem intermediair bij
1. Persoonlijke ontwikkeling
2. Spirituele ontwikkeling
3. Karakterschetsen of healing
4. Genezen of healing
Subdoelen:
1. inzicht verschaffen in persoonlijk
beeld en functioneren als stimulans tot
ontwikkeilng
2. een leer verschaffen waar men zich
spiritueel aan kan laven als stimulans
tot spirituele groei
3. een spiegel voorhouden over het beeld
dat men van zichzelf heeft of geeft
4. psychische of fysieke problemen van
allerlei aard opheffen, het herstellen
van energiebalans
Tabellen
- relaties
De tabellen schetsen de relatie tussen
(enerzijds) de doelstelling die een persoon
heeft om een stemdocent te bezoeken en
(anderzijds) de aanleiding voor een dergelijk
bezoek.
Ten tweede schetsen de tabellen de (enerzijds)
de doelstellingen die een stemdocent met
het werk nastreeft en (anderzijds) de
relatie tussen het werk van een stemdocent
en zijn/haar kennis, vaardigheden en achtergrond.
Tabel 1 - Mogelijke aanleiding
tot bezoek van een stemdocent, vanuit
de drie doelstellingen:
Tabel 2
- Achtergrond van de docent: welke verwantschap
heeft de docent met het werk en op welke
kennis en achtergrond is zijn/haar werk
gebaseerd in relatie tot de doelstellingen?
Tabel 3
- Methodiek van de docent: welke methodiek
gebruikt de docent in relatie tot de doelstellingen
en waar komt deze vandaan?
De invulling van het vak
loopt in deze tabellen altijd van links
naar rechts: In de praktijk kan een categorie
A docent kan zich naar wens bewegen naar
of bezighouden met de doelen in categorie
B of C. Een Categorie B docent kan zich
naar C bewegen. Een categorie C docent
kan alleen actief zijn in C. Tenslotte:
De scheiding tussen de drie doelen valt
in de praktijk niet altijd haarscherp
te maken.
Afhankelijk van (voor)opleiding,
vaardigheden en aard van de docent zal
de invulling aan kwaliteit winnen of verliezen.
Omdat het werk van een stemdocent
persoonlijk werk betreft en een therapeutisch
karakter kan hebben, is het wenselijk
dat de docent de beroepscode van het ‘hoofdberoep’
hanteert: hierin dient gedefinieerd te
zijn welke omgangsvorm met deelnemers
en cliënten geldt en hoe met vertrouwelijke
informatie als persoonlijke informatie
en persoonlijke gegevens dient te worden
omgegaan.
Deze definitie van het vak stemdocent
pretendeert niet volledig te zijn en kan ook
via andere criteria vormgegeven worden. Naast
genoemde criteria bestaan er uiteraard allerlei
variaties binnen een scala aan persoonlijke
of professionele vaardigheden die een stemdocent
nodig heeft om het vak uit te oefenen.
Contact: info
at alexboon.nl
|